Halı Yıkama İşlemleri
Günümüzde evde kullanılan halıların zamanla kirlenmesinden doğan temizlik
ihtiyacına yönelik yapılan işlemler bütününe genel kullanımda halı yıkama veya
halı temizleme denmektedir. Herkesin kendi halısını kendi imkanlarıyla
temizlemesinin güç olduğu şehirleşmenin yaygın olduğu bölgelerde bu işi kurulmuş
özel şirketler sipariş üzerine yapmaktadırlar. Bu firmalar evlere servis yapmak
suretiyle halılarınızı evinizden alıp yıkama tesisi veya yıkama fabrikalarına
götürüp gerekli işlemi(temizlik) yaptıktan sonra yine evinize teslim
etmektedirler.
Tesislerdeki temizlik yöntemi genelde sulu yıkama ve havuzlama
olmaktadır. Birçok modern tesiste yıkama işlemi halının bir düzine ünite
üzerinden geçmesi şeklinde olmaktadır. Tam donanımlı tesislerde sipariş ve
temizlik işlemleri genelde şu aşamalarla yapılmaktadır.
1. Sipariş alma
Firmalara telefon etmenizle veya internet yoluyla kaydınız alınır ve
belirlenen tarihte belirttiğiniz adresten halılarınız kapıdan rulo halinde
alınır. Karşılığında size kaç adet ve hangi türde halı alındığına dair bir
belge(Sipariş fişi, Sipariş makbuzu, vb.) verilir.
Etiketler: halı yıkama siparişi,
halı yıkatma siparişi.
2. Fişleme(Numaralandırma - Barkodlama)
Pek çok kişiden halı toplanacağından halıların temizleme ve ayrım
aşamalarında karışmaması için kişiye özel verilen bir abone numarası veya barkod,
her bir halıya iliştirilir.(yapıştırma, zımbalama, kılçıklama gibi yöntemlerle)
Etiketler: halı fişleme, halı
numaralandırma, halı barkodlama, halı yıkama müşteri kaydı, halı yıkama etiketi,
halı etiketi zımbalama, halı etiketi kılçıklama.
3. Ölçme(Ayrım - İlk Kontrol - Ücretlendirme)
Halıların temizleme işlemine geçmeden önceki türlere göre ayrılması(halı
türlerine göre uygulanan temizlik işlemleri farklıdır bu yüzden türe göre ayrım
yapılması gerekir), halının kontrolü(Halılar temizlemeye alınmadan önce kirlilik
ve leke durumu, yırtık veya patlak olup olmamasının kontrolü. Eğer halılarda
çıkarılamayacak lekeler varsa veya halılarda yırtık gibi hasarlar varsa
müşteriye bildirilir temizleme işlemi için onay alınır), metrekare olarak
ölçülmesi ve ücretlendirilmesi işlemidir. Halı temizleme işinde ücretlendirme
metrekare baz alınarak yapılmaktadır. Firmalar ücret belirtirken metrekare
ücretini belirtirler. Örnek olarak metrekaresi 3,00 Lira ise standart 6
metrekare halı için verilen ücret 18,00 Lira olacaktır. Bu ücretler bazı
firmalarda her türden halı için aynı olurken pek çok firma halı türlerine göre
farklı tarife uygulamaktadır. Bunun sebebi farklı halı türlerine uygulanan
işlemlerden kaynaklanmaktadır. Genelde Makina (Saray,Atlas vb), El dokuma ve
Yün(Isparta, Milas, Ladik vb.), Değerli halılar (Çin, Nepal, İpek, Shaggy,
Kilim, İran) gibi 3 gruba ayrılmaktadır. Değerli halıların temizleme ücretleri
diğer gruplara göre daha pahalıdır bunun sebebi bu halıların değerinden
kaynaklanan riskle(temizleme işlemi sırasında oluşabilecek bir hasar) birlikte
temizleme aşamasında daha fazla ustalık isteyen işlemlerden geçmesi, kullanılan
kimyasal ürünlerin pahalılığı ve daha ağır olmasıdır.(Temizleme işlemi sırasında
halılar suyla temas edeceğinden dolayı oldukça ağır hale gelmektedirler bu
yüzden daha fazla işçilik gerekmektedir buda ücretlendirmeyi etkileyen
unsurlardandır). Ayrıca birçok firma battaniye, yorgan temizlemekte ve halıların
kenarlarına overlok(halıların kenarlarının atmasını veya sökülmesini önlemek
için iple örme işlemidir.) yapmaktadırlar. Battaniye ve yorgan adet baz alınarak
ücretlendirilir, overlok ise metre baz alınarak ücretlendirilir.
Etiketler: halı ölçme, halı
ayırma, halı yıkama fiyatlandırma, halı yıkama ücretlendirme.
4. Halı yıkama (Havuzlama - Yıkama - Durulama - Gelberi)
Temizleme işlemi birkaç aşamadan oluşmaktadır bu halıların türlerine
göre değişkenlik gösterebilir. İlk aşama Toz alma işlemidir. Toz alma işlemi toz
dolabı veya toz alma makinesi denen bir makine ile yapılmaktadır. Hassas halılar
bu aşamadan geçmeyebilir. Sonra halılar havuzlama aşamasına alınır.
Havuzlama; halıların, içi suyla dolu bir havuza konarak bir süre
bekletilmesidir. Bu şekilde halıların kirlerinin yumuşaması verilen kimyasal
maddelerin(deterjan, halı şampuanı, çamaşır suyu gibi) halıya iyice işlemesi
dolayısıyla temizleme işleminin kolaylaştırması ve tasarruf
amaçlanmaktadır.(Not: Bu işlemin bazı hassas halılara uygulanması halı
boyalarının akmasına neden olabilmektedir.) Daha sonra halıların asıl yıkama
işlemine geçilmektedir. Asıl yıkama işleminde yarı otomatik ve tam
otomatik makineler kullanılır. Yarı otomatik makinelerin kullanıldığı
sistemlerde halılar düz temiz bir zemin üzerine serilir ıslatılır şampuanlanır
ve yarı otomatik fırçalama makinesi ile bir kişi tarafından fırçalanır
ardından kirli suyu sıyrılır(sıyırma işine gel beri çekme adı
verilmektedir) ve tekrar şampuanlanıp fırçalanır sıyrılır. Bu işlem halının
kirlilik derecesine göre artabilir. Tam otomatik halı yıkama makinelerinin
kullanıldığı sistemlerde halı makineye verilir. Bu makineler genelde yürüyen
konveyör bant sistemine dayalı makinelerdir. Halı bant üzerinde ilerler farklı
ünitelerden geçer. Islatma, şampuanlama, fırçalama(üst ve alt yüzeyinden),
durulama, sıyırma, vakumlama, rulo sarım gibi.
Etiketler: halı yıkama, halı
temizleme, halı havuzlama, halı durulama, halı sıyırma.
5. Halı sıkma ve kurutma (Sıkma - Asma - Kurutma odasına koyma -
Havalandırma)
Durulama aşamasından sonra her iki sistemde de sıkmanın tam anlamıyla
olması ve kurutmanın kısa sürmesi için santrifüj (genelde kazan tipi
sıkma veya rulo tipi sıkma diye adlandırılırlar) makineleri kullanılmaktadır. Bu
makineler genelde merkez kaç sistemiyle halıyı yüksek devirde döndürmek
suretiyle suyunu çıkarama işlevine sahip makinelerdir. Sıkma işleminde halılar
üzerinde neredeyse hiç su kalmamaktadır. Sadece elle dokunulduğunda
hissedilebilecek oranda nem kalmaktadır. Nemli halıların kurutulması için
mevsimsel olarak farklı işlemler yapılır. Yaz aylarında yağışın olmadığı
zamanlarda halılar birbirine paralel askılara(halıda leke bırakmayacak
malzemeden yapılmalıdır) asılarak açık havada bekletilir ve üzerindeki nemin
uygun seviyeye gelmesi sağlanır. Ayrıca kokunun oluşmaması için havalandırılmış
olur. Kış aylarında ise kurutma halıların birbirine paralel paslanmaz askılara
asılarak kurutma odalarına koyulmalıdır. Kurutma odaları sıcak kapalı bir ortama
sıcak hava vermek ve havanın içeride devir daiminin sağlanması yöntemiyle
halılardaki nemin alınması ve buharlaşmayla atılmasının sağlandığı ünitedir.
Tamamen kuruyan halılar bir süre havalandırılır ve son kontrol aşamasına geçer.
Etiketler: halı sıkma, halı
kurutma, halı asma, halı kurutma odası, halı havalandırma.
6. Son Kontrol (Hav süpürme - Parfümleme - Paketleme)
Kuruyan halıların üzerinde oluşan toz ve tüy parçalarının alınması
işlemine hav süpürme (hav alma) denir. Bu işlem el ile yapıldığı gibi
otomatik hav alma makinelerinde de yapılabilir. Bu işlem yapılırken yıkamada
gözden kaçan lekeler ışık altında yakından kontrol edilir. Herhangi bir lekeye
rastlanırsa kontrol masası üzerinde özel leke sökücü yardımı ile lekeye müdahale
edilir. Halıdaki kötü koku oluşumunu engellemek için parfümleme yapılır
ve halı dürülerek paketlenir.
Etiketler: halı hav alma, halı
hav süpürme, halı parfümleme, halı paketleme, halı ambalajlama.
7. Teslimat
Tüm işlemler tamamlanınca (İş yoğunluğuna göre 1 ila 7 gün sürer)
halılar sahiplerine teslim edilmek üzere van tipi araçlara yerleştirilir.
Sahiplerine teslim edilir, ücret alınır. Bazı firmalara kapıdan kredi kartı ile
ödeme yapılabilmektedir.
Etiketler: halı teslimatı, halı
teslimi, halı yıkama sonrası teslimat, halı yıkama ödemesi, halı yıkama kapıda
kredi kartıyla ödeme.
Kaynak: https://gar-mak.com
|